regulować

regulować(hornjoserbšćina) wobdźěłać

werb wobdźěłać

wosoba singular dual plural
1. reguluju regulujemoj regulujemy
2. reguluješ regulujetej (-taj) regulujeće
3. reguluje regulujetej reguluja (reguluju)
aspekt ip
transgresiw regulujo, regulujcy, regulowawši
prezensowy particip regulowacy
preteritowy particip regulowany
ł-forma regulował, regulowała, regulowało,
dual: regulowałoj, plural: regulowali (regulowałe)
werbalny substantiw regulowanje


preteritum
wosoba singular dual plural
1. regulowach regulowachmoj regulowachmy
2. regulowaše regulowaštej regulowašće
3. regulowaše regulowaštej regulowachu
imperatiw
wosoba singular dual plural
1. regulujmoj regulujmy
2. reguluj regulujtej (-taj) regulujće
3. reguluj, njech reguluje regulujtej (-taj) njech reguluja (reguluju)

Ortografija

Dźělenje słowow: re-gu-lo-wać

Wurjekowanje

IPA: ʀegulou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne regulowaše je 3x dokładźene, regulowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Přikłady:

[1] Potom docpě kamjentne spušćadło, prastary nakład, wodowe zaraćenje, regulowacy wuchod z hata. (Koch)
Móc ćěkaceho powětra móžeše wowka Babyduška z koleskom regulować. (Koch)
Wjesnjanosta sedźeše zaso na železnej ławce, a Franciska steješe z wopancanej gumijowej škórnju wěsće na 79 płunowym pedalu a regulowaše z nim spěšnosć jězdźidła po tym, kajki puć. (Koch)
A wobwěsćijo teke, až jo se južo zachopiło z regulowanim wody. (Rozhlad 1993)
Budar) Pytamy zelene swědomje Jěwa-Marja Čornakec Předstajmy sej: Naša zemja je aktiwny žiwy organizm, kotryž so sam reguluje w swojej jednoće mjez stworjenjemi a jich fyzikalisko-chemiskim wobswětom, hdyž tež jako mechanisce funkcioněrowacy system. (Rozhlad 1993)
Tele eksistenčne wuměnjenje a z tutych poměrow zrodźena praksa politiskeho regulowanja wědomosćow dyrbitej so na wědomje brać a po času a rozměrje hódnoćić. (Rozhlad 1992)
Ze zakonjemi njehodźi so wšitko regulować. (Rozhlad 1998)
Rěčało so je wo róli Němskeje, kotraž přeco bole jako regulowaca móc dobalkanskich podendźenjow zapřimnje, město toho, zo by so hladajo wroćo a hladajo doprědka toho zdalowała - myslu ja a mysla druzy, kiž wo tym wjace rozumja. (Rozhlad 1996)
Poprawom sedźeštaj dwaj Kěžnikaj na traktorje: jedyn, kotryž z lochkej ruku koło dźeržeše, z druhej hdys a hdys za ručicu płuha torhny, z jednej nohu płun regulowaše a z poł wuchom na stajny tupot ćežkeho motora słuchaše. (Brězan)
Znowa ćehnješe traktor sam wot so swoju runu smuhu, znowa za nim brózdźeše ćežki płuh włóžne rěpnišćo, a znowa sedźeštaj dwaj Kěžnikaj na traktorje: jedyn, kotryž mechanisce regulowaše płun a wu. (Brězan)
Za regulowanjom rěče tči wězo wočiwidnje antiserbska politika, manipulowanje čitarjow za ideologiske a politiske zajimy knježacych. (Rozhlad 1991)
Běchu to, kaž so dowědźach, přikazy za mašinistu, kiž sedźi deleka w mašinowni a po tutych přikazach motoraj reguluje, zo byštej njewotwisnje jedyn wot druheho w trěbnej spěšnosći šrubaj na kóncu łódźe kaž propeleraj we wodźe dozady abo doprědka wjerćałoj. (Ben Budar)
Do dalokeje měry wone tež wliw na kulturne žiwjenje a kulturne potrjeby wukonjachu - dobry přikład je wuwiće serbskich katolskich towarstwow -, haj kulturne žiwjenje samo regulowachuKrućiše integrowanje jednotliwca do swójby mjenujcy wažne, zo by čłowjek >>zymniše<< žiwjenske wuměnjenja tehdomnišeho časa lěpje znjesł a moralisku orientaciju namakał. (Rozhlad 1997)


Přełožki wobdźěłać

regulate

]] [[:en:regulate

(en)]]