Rekonstrukcija:Prasłowjanšćina/dobrъ

This entry contains reconstructed terms and roots. As such, the term(s) in this entry are not directly attested, but are hypothesized to have existed based on comparative evidence.

Prasłowjanšćina

Etymologija

Zdźědźene z Proto-Balto-Slavic *dabras, z Předłoha:poch. łaćonšćina faber (“craftsman; smith”) sugeruje Proto-Indo-European *dʰh₂ebʰ-ro-s.

Přiwuzny z letišćina dabravecis (“brave, prudent man”).

Kajkostnik

Lua-zmylk w Modul:headword, w lince 655: Hesła w Prasłowjanšćina dyrbja so w mjenowym rumje Rekonstrukcija: zaměstnić.^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]

good, right (suitable, appropriate, proper, adequate, relevant)
Předłoha:ant
(of people) fit, suitable
(of people) good (hard-working; conscientious, dutiful, scrupulous, fluent, proficient)
(of people) healthy
Předłoha:syn

*dòbro sъdòrvьje ― wellness, well-being
(of time) good (proper, appropriate; advantageous)
*dòbrъ čàsъ ― proper, appropriate, right time

*dòbrъ čàsъ ― happy, auspicious time
(of medicine) good (proper, effective)
(of items) good (having a high quality; not damaged, not worn)
(of soil, land) fertile
Předłoha:syn

*dòbra zemľà ― fertile soil
(of animals) efficient, fully operational
*dòbrъ kòňь ― efficient, fast, strong horse
(of food) good (tasty)
*dòbra vodà ― tasty (fresh?) water

(West and South Slavic) *dòbro ědlo ― good food
good (beneficial)
*dòbrъ uroďajь ― abundant, rich harvest
presaging, heralding good fortune, prosperity, success, happiness
*dòbro ùtro ― good morning

*dòbrъ dь̏nь ― good day

*dòbra nòťь ― good night
(of measurements) significant, considerable, largish
*dòbra starostь ― advanced, old age
(figuratively) good (kind, friendly, welcoming)
*dòbra my̑slь ― optimism, cheerfulness

*dòbra my̑slь ― noble intention

*dòbro sь̑rdьce ― kindness

*dòbra voľà ― good will

*dòbra voľà ― free will
(figuratively) good (moral, ethical)
*dòbrъ čelověkъ ― good man

Skłonjowanje

Indefinite declension of *Rekonstrukcija:Prasłowjanšćina/dobrъ (hard)

jednota	muski	žónski	ničeji
mjenowak	*dobrъ	*dobra	*dobro
rodźak	*dobra	*dobry	*dobra
dawak	*dobru	*dobrě	*dobru
žadak	*dobrъ	*dobrǫ	*dobro
posrědnik	*dobromь	*dobrojǫ	*dobromь
měsćak	*dobrě	*dobrě	*dobrě
wołak	*dobre	*dobro	*dobro
dwojota	muski	žónski	ničeji
mjenowak	*dobra	*dobrě	*dobrě
rodźak	*dobru	*dobru	*dobru
dawak	*dobroma	*dobrama	*dobroma
žadak	*dobra	*dobrě	*dobrě
posrědnik	*dobroma	*dobrama	*dobroma
měsćak	*dobru	*dobru	*dobru
wołak	*dobra	*dobrě	*dobrě
mnohota	muski	žónski	ničeji
mjenowak	*dobri	*dobry	*dobra
rodźak	*dobrъ	*dobrъ	*dobrъ
dawak	*dobromъ	*dobramъ	*dobromъ
žadak	*dobry	*dobry	*dobra
posrědnik	*dobry	*dobrami	*dobry
měsćak	*dobrěxъ	*dobraxъ	*dobrěxъ
wołak	*dobri	*dobry	*dobra

Definite declension of *Rekonstrukcija:Prasłowjanšćina/dobrъ (hard)

jednota	muski	žónski	ničeji
mjenowak	*dobrъjь	*dobraja	*dobroje
rodźak	*dobrajego	*dobryję̇	*dobrajego
dawak	*dobrujemu	*dobrěji	*dobrujemu
žadak	*dobrъjь	*dobrǫjǫ	*dobroje
posrědnik	*dobryjimь	*dobrǫjǫ	*dobryjimь
měsćak	*dobrějemь	*dobrěji	*dobrějemь
wołak	*dobrъjь	*dobraja	*dobroje
dwojota	muski	žónski	ničeji
mjenowak	*dobraja	*dobrěji	*dobrěji
rodźak	*dobruju	*dobruju	*dobruju
dawak	*dobryjima	*dobryjima	*dobryjima
žadak	*dobraja	*dobrěji	*dobrěji
posrědnik	*dobryjima	*dobryjima	*dobryjima
měsćak	*dobruju	*dobruju	*dobruju
wołak	*dobraja	*dobrěji	*dobrěji
mnohota	muski	žónski	ničeji
mjenowak	*dobriji	*dobryję̇	*dobraja
rodźak	*dobrъjixъ	*dobrъjixъ	*dobrъjixъ
dawak	*dobryjimъ	*dobryjimъ	*dobryjimъ
žadak	*dobryję̇	*dobryję̇	*dobraja
posrědnik	*dobryjimi	*dobryjimi	*dobryjimi
měsćak	*dobryjixъ	*dobryjixъ	*dobryjixъ
wołak	*dobriji	*dobryję̇	*dobraja

Wotwodźene zapřijeća

wěcowniki

słowjesa

kajkostniki

přisłowjesniki

swójske mjena

Přiwuzne zapřijeća

wěcowniki

kajkostniki

Potomne

wuchodosłowjanske:
- Old East Slavic: добръ (dobrŭ)
  - Old Ruthenian: добрый (dobryj)
    - běłorušćina: до́бры (dóbry)
    - Carpathian Rusyn: до́брый (dóbrŷj)
    - ukrainšćina: до́брий (dóbryj)
  - rušćina: до́брый (dóbryj)
    - Russenorsk: daabra, dobra
    - Solombala English: добра (dobra)
- Old Novgorodian: добре (dobre)
južnosłowjanske:
- starocyrkwinosłowjanšćina:
  Old Cyrillic script: добръ (dobrŭ)
  
  Glagolitic script: ⰴⱁⰱⱃⱏ (dobrŭ)
- bołharšćina: добъ́р (dobǎ́r)
- makedonšćina: до́бар (dóbar)
- serbochorwatske:
  - bosnišćina:
    Cyrillic script: до̏бар
    
    Latin script: dȍbar
  - chorwatšćina: dȍbar
    - Slavomolisano: dobar
    - Kajkavian Croatian: dȍber
  - Montenegrin:
    Cyrillic script: до̏бар
    
    Latin script: dȍbar
  - serbišćina:
    Cyrillic script: до̏бар
    
    Latin script: dȍbar
- słowjenšćina: dọ́bər
zapadosłowjanske:
- Old Czech: dobrý
  - Old Czech: dobrý
- Staropólšćina: dobry
  - pólšćina: dobry
  - Silesian: dobry
- Old Slovak: dobrý
  - słowakšćina: dobrý
  - Pannonian Rusyn: добри (dobri)
- Polabian: dübrĕ
- pomorske:
  - Kashubian: dobri
  - Slovincian: dôbry
- serbske:
  - Lower Sorbian: dobry
  - Hornjoserbšćina: dobry

Připisy

Bibliografija

[1] Předłoha:Ž:sla:EDSIL

[2] Předłoha:Ž:sla:CSAWL

[3] Předłoha:Ž:sla:ESSJa

[4] Předłoha:Ž:sla:SP

[5] Předłoha:Ž:sla:UW

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]