dobry

Hornjoserbšćina

Etymologija

Zdźědźene z Prasłowjanšćina *dòbrъ.

Wurjekowanje

• MFA^(kluč): /ˈdɔbʀɨ/

Kajkostnik

dobry

1. definicija

   Synonymy: dobri, debry

Skłonjowanje

Declension of dobry

	jednota				dwojota		mnohota
	muski		ničeji	žónski	žiwe	nježiwe	žiwe	nježiwe
	wosobowy/zwěrjacy	nježiwy
mjenowak, wołak	dobry		dobre	dobra	dobraj	dobrej	dobri	dobre
rodźak	dobreho dobroh¹			dobreje	dobreju		dobrych
dawak	dobremu dobrom¹			dobrej	dobrymaj		dobrym
žadak	dobreho dobroh¹	dobry	dobre	dobru	dobreju	dobrej	dobrych	dobre
posrědnik	dobrym			dobrej	dobrymaj		dobrymi
měsćak							dobrych

¹ Poetic or colloquial.

Wotwodźene zapřijeća

kajkostniki

• dobroćiwy
• dobropis
• ekstradobry
• njedobry
• předobry

 

wukřičniki

• dobre ranje
• dobru nóc
• dobry dźeń
• dobry wječor

 

wěcowniki

• dobra duša
• dobra hłowa
• dobra huba
• dobra koža
• dobra wolka
• dobrak
• dobre mjeno
• dobro
• dobročink
• dobroćel
• dobrosć
• dobrota

 

časćice

• na dobre zbožo

 

přisłowa

• ani dobreje nitki njewostajić
• ani dobru nitku njewostajić

 

słowjesa

• běžeć w dobrych kolijach
• do pjecy dobre być
• do rće dobry być
• dobre słowa dawać
• dobre słowo zapołožić
• dobreho słowa njepopřeć
• dobru hłowu měć
• dobru hubu měć
• dobry nós měć
• dobry spad měć

 

słowjesa

• dobroprajeć ndk

 

Přiwuzne zapřijeća

kajkostniki

• dobroćelski
• dobropisowy

 

wěcowniki

• dobroćelka
• dobroćelstwo
• dobroćiwosć

 

přisłowjesniki

 

Přełožki

definicija 1

• arabski: حَسَن (ar) (ḥasan)
• běłoruski: до́бры (be) (dóbry)
• chinski:

  mandarinski: 好 (zh) (hǎo)

• čěski: dobrý (cs)
• delnjoserbski: dobry
• jendźelski: good (en)
• łaćonski: bonus (la)
• němski: gut (de)
• połobski: dübrĕ
• pólski: dobry (pl)
• ruski: хоро́ший (ru) (xoróšij)
• słowakski: dobrý (sk)
• ukrainski: до́брий (uk) (dóbryj)

Pólšćina

Alternatiwne formy

• dóbr (srjedźnopólšćina)

Etymologija

Zdźědźene z Staropólšćina dobry.

Wurjekowanje

 

• MFA^(kluč): /ˈdɔbrɨ/

• (srjedźnopólšćina) MFA^(kluč): /ˈdɔbrɨ/

• Awdijo:

  (file)

• Rymy: -ɔbrɨ
• Syllabification: do‧bry

Kajkostnik

dobry (komparatiw lepszy abo (žortnje abo ironisce) dobrzejszy, superlatiw najlepszy abo (žortnje abo ironisce) najdobrzejszy, wotwodźeny přisłowjesnik dobrze)

1. dobry

Skłonjowanje

Declension of dobry (hard)

jednota					mnohota
	muski žiwy	muski nježiwy	žónski	ničeji	žiwe	nježiwe
mjenowak	dobry		dobra	dobre	dobrzy	dobre
rodźak	dobrego		dobrej	dobrego	dobrych
dawak	dobremu		dobrej	dobremu	dobrym
žadak	dobrego	dobry	dobrą	dobre	dobrych	dobre
posrědnik	dobrym		dobrą	dobrym	dobrymi
měsćak	dobrym		dobrej	dobrym	dobrych

Wotwodźene zapřijeća

kajkostniki

• arcydobry
• dobrowolny
• w dobrym guście
• z dobrego domu

 

přisłowjesniki

• jak komu dobremu
• na dobre i na złe
• na dzień dobry
• pod dobrą datą
• w dobre ręce
• w dobrej wierze
• w dobrych rękach
• z dobrego serca

 

wukřičniki

• dobra nasza
• dobranoc
• dobrej nocy
• dobry wieczór
• dzień dobry

 

wěcowniki

• bardzo dobry
• Dobra Nowina
• dobra praktyka
• dobra wola
• dobre słowo
• dobrobyt
• dobroć
• dobrodziej
• dobrostan
• Dobry Pasterz
• dobry wujek
• drzewo wiadomości dobrego i złego
• małodobry
• ocena bardzo dobra
• ocena dobra
• wujek Dobra Rada

 

časćice

• na dobrą sprawę

 

přisłowa

• brak wiadomości to dobra wiadomość
• dobra psu i mucha
• dobrego i karczma nie zepsuje, a złego i kościół nie naprawi
• dobry zwyczaj nie pożyczaj
• dobrymi chęciami piekło jest wybrukowane
• na frasunek dobry trunek
• nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło
• z braku laku to i kit dobry

 

słowjesa

• dobruchać ndk
• dobrzeć ndk

 

słowjesa

• być dobrej myśli ndk
• być na dobrej drodze ndk
• być w dobrym tonie ndk
• mieć dobrą prasę ndk
• postawić na dobrego konia dk, stawiać na dobrego konia ndk
• wziąć za dobrą monetę dk, brać za dobrą monetę ndk
• zrobić dobrą minę do złej gry dk, robić dobrą minę do złej gry ndk

 

Přiwuzne zapřijeća

kajkostniki

• dobrotliwy

 

přisłowjesniki

• arcydobrze

 

Bibliografija

• dobry w Wielki słownik języka polskiego [Wulki słownik pólskeje rěče], Instytut Języka Polskiego PAN
• dobry w pólskich słownikach PWN

Staropólšćina

Etymologija

Zdźědźene z Prasłowjanšćina *dòbrъ.

Wurjekowanje

• MFA^(kluč): (10^th–15^th CE) /dɔbrɨː/
• MFA^(kluč): (15^th CE) /dɔbrɨ/

Kajkostnik

dobry (komparatiw lepszy, wotwodźeny přisłowjesnik dobrze)

1. dobry

Wotwodźene zapřijeća

kajkostniki

• dobrowolny
• niedobry
• przedobry

 

přisłowjesniki

• dobrą wolą

 

wukřičniki

• dobra chorągiew
• dobra wola
• dobre
• dobre słowo
• dobrek
• dobrochna
• dobrodrustwo
• dobrodziej
• dobrodziejca
• dobrodzierżca
• dobropan
• dobrota
• dobrowolstwo
• dobrość
• dobry poniedziałek
• pospolne dobre
• wolne dobre

 

słowjesa

• być dobrej myśli ndk

 

Přiwuzne zapřijeća

kajkostniki

• dobrotliwy
• niedobrowolny

 

přisłowjesniki

• dobrotliwie
• dobrowolnie
• dobrowolno
• niedobrze

 

wukřičniki

• doba
• dobro
• dobrodziejstwo
• dobrotliwoć
• dobrotliwość
• dobrotnik
• dobrotwa
• dobrowoleństwo
• dobrowolność
• dobroć
• dobrzczyk

 

słowjesa

• dobrzemówić ndk

 

Potomne

• pólšćina: dobry
• Silesian: dobry

Bibliografija

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “dobry”, w Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Koncepcionalny słownik staropólšćiny] (in pólšćina), Kraków: IJP PAN, →ISBN