deklarować

deklarować

deklarować(hornjoserbšćina)

werb

wosoba	singular	dual	plural
1.	deklaruju	deklarujemoj	deklarujemy
2.	deklaruješ	deklarujetej (-taj)	deklarujeće
3.	deklaruje	deklarujetej	deklaruja (deklaruju)

aspekt	ip
transgresiw	deklarujo, deklarujcy, deklarowawši
prezensowy particip	deklarowacy
preteritowy particip	deklarowany
ł-forma	deklarował, deklarowała, deklarowało, dual: deklarowałoj, plural: deklarowali (deklarowałe)
werbalny substantiw	deklarowanje

wosoba	singular	dual	plural
preteritum
1.	deklarowach	deklarowachmoj	deklarowachmy
2.	deklarowaše	deklarowaštej	deklarowašće
3.	deklarowaše	deklarowaštej	deklarowachu

wosoba	singular	dual	plural
imperatiw
1.	—	deklarujmoj	deklarujmy
2.	deklaruj	deklarujtej (-taj)	deklarujće
3.	deklaruj, njech deklaruje	deklarujtej (-taj)	njech deklaruja (deklaruju)

Ortografija

Dźělenje słowow: de-kla-ro-wać

Wurjekowanje

IPA: deklaʀou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne deklarowaše je 6x dokładźene, deklarowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] spóznać

Přikłady:

[1] Dźen a nóc stej w swojowólnych kupach do sebje zapušćenej -- póznajomne nětkole, zo je tónle swět postajeny do dweju, přez třasenje časow asymetriskeju, přećiwo kóždej syntezy so wobaraceju woprawdźitosćow jedna woprawdźitosć, přez špihelowy system jako cyłk wupokazana, je połojčny akt woprawdźiteho dźensnišeho, druha deklarowana jako z wotpohladom patiněrowana falšowanka, pak woprawdźe integra realita błudźenjow Odysseusa. (Brězan)

W lěće I935 deklarowaše hesło >>My chcemy<<, hesło wo >kolektiwnej zamołwitosći za serbstwo<< (hlej ,,List ze Slepeho<< w SN 1935 čo. (Rozhlad 1993)

To potrjechi runje tak prócowarjow Domowiny w Serbach, na kotrychž so husto měrjachu, jich dźěło druhdy jako ilegalne abo njepřećelske deklarowachu. (Rozhlad 1993)

Hdyž pak zwěsći, zo běše Moskwa do swojeje koncepcije centralneho zarjadnistwa Němskeje tež wobaranje přećiwo rozkuskowanju swójskeje wobsadniskeje cony zapřijała a tajkele prócowanje přez erty němskich komunistow jako reakcionarne deklarowała, zhubi nad wosudom Serbow zajim. (Rozhlad 1993)

Na situaciji njezměni ani časte deklarowanje wšědnych frazow wo zachowanju rěče a narodneje tradicije, ani hakle njedawno zahajene sociolinguistiske slědźenja. (Rozhlad 1993)

Před tymle podhladom, masiwnej njedowěru jemu napřećo, kiž w ničim wopodstatnjenej njejstej, počinaja so w nim dwěle na zaměrje jeho dotalneho prócowanja hibać, dwěle na oficialnje přeco zaso deklarowanej čłowjeskosći statneje mocy, kotraž jeho nětko naraz "wohrožuje, a wón so praša : Je to nětko tón swět, za "kotryž sym dźěłał? (Rozhlad 1992)

Zo je so farar Handrik aktiwneho Domowinskeho dźěla jako katolski duchowny wzdał, po tym zo deklarowaše so serbska narodna ö jako ,,socialistiska, je nam znate. (Rozhlad 1992)

Jako cil so deklaruje (Rozhlad 1992)

Dokelž běše bjez tutoho "rasoweho posudźowanja" - njedźiwajcy njemućenych nadźijow Frenzela a jenak myslacych na aktualne dopokazy awariskeho krejneho wliwa pola Serbow - mjeztym z wašnjom, jim woprawnjenje etniskich žadanjow přez jich deklarowanje jako dźěl tak mjenowaneje "Deutsche Volksgemeinschaft" wotrjec, móžeše so planowane přepytowanje 139 21 Tež tam, łopj. (Rozhlad 1999)

Pred němskimi funkcionarami wón narěč Oppermanna jenož jako změrowacu deklarowaše a žadaše sej jako hłowny nadawk twjerdu antiserbsku liniju při přesadźenju 7. (Rozhlad 1999)

NATO je cyłu wójnsku akciju organizowała z deklarowanym zaměrom, zakitować Albančanow, ale NATO je zabiła telko Albanćanow w Kosowje a Metohiji, zo je wočiwidne, kak steja wěste druhe cile nad zajimami kaž Serbow tak tež Albančanow. (Rozhlad 1999)

Rozprawjerka je hišće skludna porno druhim rozmołwnym partneram Krawca, kotriž Serbow jako "fundamentalnu ludnosć" cyłeho čłowjestwa deklaruja a nas "Serbow we Łužicy" sobu do pra-Serbow liča. (Rozhlad 1999)

Snadź bychmy my Serbja so měli tola jako wukrajni tukrajni deklarować, zo bychmy nuzne pjenjezy za našu potrjebu dóstali? (Rozhlad 1998)

Rozsudna pak njebudźe jenož kónčna podoba zakonja, ale tež aktiwne wužiwanje w nim deklarowanych prawow. (Rozhlad 1998)

Tež spisowaćel Jurij Koch prašeše so za wot politiki deklarowanymi hódnotami, kiž su při wotbagrowanju 130 sy- dlišćow a přesydlenju wjac hač 25000 ludźi pječa nastali. (Rozhlad 1998)

Serbja dyrbjeli so jako wosebity lud jasnišo deklarować. (Rozhlad 1998)

Tu je so serbska Łužica praktisce prěni raz jasnje deklarowała jako čłon wulkeje swójby europskich mjeńšinowych zhromadnosćow, z kotrymiž dźěli tež rjad zhromadnych rysow a problemow; na polu erniskich studijow wotewri swoje (byrnjež dotal relatiwnje njewulke) "wokno do Europy". (Rozhlad 1996)

Tohodla je so tež wójna přećiwo Sowjetskemu Zwjazkej cyle jasnje deklarowała jako zaničowanska wójna. (Rozhlad 1996)

Zakońsce je postajena wobšěrna dwu( ladinskich wsach trojo-) rěčnosć, kiž njeje pak jenož deklarowana, ale ze wšelakimi konkretnymi, zwjazowacymi naprawami tež zawěsćena. (Rozhlad 1991)

We woprawdźitosći wšak tu scyła njeńdźe wo někajku deklarowanu přiwuznosć, ale wo jeje wěrne hajenje. (Rozhlad 1991)

Zhromadnje deklaruja so přinoški jako ß zapiski serbskich awtorow", štož pak so mi zda być njekorektne, za čož je nadosć indicijow. (Rozhlad 1991)