němcować

němcować

němcować(hornjoserbšćina)

werb

wosoba	singular	dual	plural
1.	němcuju	němcujemoj	němcujemy
2.	němcuješ	němcujetej (-taj)	němcujeće
3.	němcuje	němcujetej	němcuja (němcuju)

aspekt	ip
transgresiw	němcujo, němcujcy, němcowawši
prezensowy particip	němcowacy
preteritowy particip	němcowany
ł-forma	němcował, němcowała, němcowało, dual: němcowałoj, plural: němcowali (němcowałe)
werbalny substantiw	němcowanje

preteritum
wosoba	singular	dual	plural
1.	němcowach	němcowachmoj	němcowachmy
2.	němcowaše	němcowaštej	němcowašće
3.	němcowaše	němcowaštej	němcowachu

imperatiw
wosoba	singular	dual	plural
1.	—	němcujmoj	němcujmy
2.	němcuj	němcujtej (-taj)	němcujće
3.	němcuj, njech němcuje	němcujtej (-taj)	njech němcuja (němcuju)

Ortografija

Dźělenje słowow: něm-co-wać

Wurjekowanje

IPA: nʲɪmʦou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne němcowaše je 5x dokładźene, němcowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Přikłady:

[1] A Schleswig-Holstein wumóžene nětk radosćiwje němcuje. (Zejler)

Michale, njechaš być bur, cigary jeno ty kur, němcuj z tej drasćičku, připasaj wotrohu, bura šmórń z durjemi won, klětu sy wěsće baron. (Zejler)

Dokelž pak staršej z hólcom abo holcu němcowaštaj, je dźědej a wowce přeco němsce wotmołwił. (Rozhlad 1998)

Hdyž pak dźensa, jenož 20-25 lět pozdźišo, słyšiš na wsy husto dźěći ze serbskich swójbow mjez sobu němcować, a to ani hišće nic w porjadnej němčinje, će woprawdźe wutroba boli. (Rozhlad 1998)

Hišće w 50tych lětach bě serbowanje w kóždej domjacnosći samozrozumliwosć - nimo Rafeltec klamarstwa a HornčerjecMěršec w Šunowje -, tak přibywa dźensa němcowanje runje w młodych swójbach, hdźež dźěći wotrostuja. (Rozhlad 1998)

Tohodla je ćežšo serbować hač němcować. (Rozhlad 1998)

Praj, kajku brał tuž z němcowanja dań by, hdyž přerada so přec a wšudźe tama a wotpadnikej pomnik twari hańby? (Ćišinski)

A němcowarjo a wotrodźency so z galopom do dzěla honja (Ćišinski)

Kak zbožowni potajkim smy, zo nam zdobom jasna hwězda zeschadźa, kotraž nas z němcowaceje składby na prawu serbsku šćežku dowjedźe, na šćežku k wutrobje serbskeho ludu. (Ćišinski)

A mysličku a absolutnu nuznosć składby, narodnemu duchej přiměrjeneje, a škódnosć tajkeje, kajkuž chcedźa němcowacy spisowaćeljo na wšón gwałt wbohemu ludej na šiju walić, nam knjez dohladowar tak naležnje rozestajuje, złožujo so po Ciceronowych słowach: Nos ea, quae sunt in usu vitaque communi, non ea, quae finguntur aut optantur, spectare debemus. (Ćišinski)

A kak bychmy so jeno schrobolili, tón miły, bohu spodobny wětřik, kotryž přez łužiske hona wěwa, z njeswěrnym němcowanjom kazyć a z jědom napjelnjeć, kak naše njehańbite słowa a hanjenje samsneho naroda sobu měšeć do tych nutrnych modlitwow a próstwow, kotrež z wutrobow našich najpócćiwišich narodowcow lětstotki hižo so k bohu zběhaja za zbožo serbskeho ludu? (Ćišinski)

Serbja, hajće sebi waše spěwarske, nabožne, bjesadne, studentske, literarne towarstwa, podpěrajće je wšomóžnje, załožejće nowe, přistupujće k starym, zbudźujće so mjezy sobu, dźěłajće napřemo, wobarajće tajkim, kotřiž we wašej wokolnosći němcuja (Ćišinski)

A wy, kotřiž němcujeće, pohladajće sebi do wutroby, woprašejće so swědomja, a -- lico so wam wěsće začerwjeni. (Ćišinski)

Tež Jakub so hnydom rjanemu narodnemu pohibej přizamkny a, domoj so wróćiwši, wjesnym towaršam wulki njerozom a błud rozestaja, hdyž takle němcuja a so serbskeje narodnosće hańbuja. (Ćišinski)

W Klóštrje sebi z kralowym witanjom njejsu dobyli žaneje česće, tuž so naši němcowarjo nětko žałostnje 160 huntorja a na mnje hórša, zo sym jim kazył -- němskosć hołdowanja. (Ćišinski)

Z tym dyrbi serbski lud znowa wotmołwjenje dać, zo wón kruće a swěrnje steji za ródny lud a kraj swój, zo nosy serbsku česć a hordosć w sebi a so njezłožuje po njerjanym přikładźe někotrych němcowarjow. (Ćišinski)

Tu so stara wěrnosć pokazuje: Hdźež z njetrěbnym němcowanjom we wutrobach nabožne zmyslenje hinje, tam spaduje tež kraloswěrne přeswědčenje a jeho zwonkowny wuraz -- česćenje kralowskeje dostojnosće. (Ćišinski)

Nadźijeć pak so chcemy, zo so z tym zaslepjencam woči wotewru a zo z njerozumnym němcowanjom zastanu a so dopomnja na swoju narodnu česć a přisłušnosć. (Ćišinski)

Wšitke towarstwa, kotrež tu mamy, su pak cyle němske, pak tola zwjetša němcowate, hačrunjež su jich sobustawy z małkimi wuwzaćemi jeno Serbja. (Ćišinski)

A wy, kotřiž so serbskeho ducha a žiwjenja hišće wotwlakujeće, wostajće so tola škódneho zabłudźenja, wottřasće njetrěbne němcowanje, stupće so pod našu serbsku chorhoj k wobaranju wěry a wótčiny přećiwo >>čerwjenym<<, kotřiž so ze wšěch němskich stronow na nas dobywaju. (Ćišinski)

Jow dźě so wot wěstych ludźi njerozumnje němcuje, Serbja jim kmani a wosebni dosć njejsu, hladaju za Němcami a na Němcow. (Ćišinski)

Přełožki

jendźelski: [1] speak German (en)