hospodować
hospodować
hospodować(hornjoserbšćina)
wobdźěłać| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | hospoduju | hospodujemoj | hospodujemy |
| 2. | hospoduješ | hospodujetej (-taj) | hospodujeće |
| 3. | hospoduje | hospodujetej | hospoduja (hospoduju) |
| aspekt | ip |
| transgresiw | hospodujo, hospodujcy, hospodowawši |
| prezensowy particip | hospodowacy |
| preteritowy particip | hospodowany |
| ł-forma | hospodował, hospodowała, hospodowało, dual: hospodowałoj, plural: hospodowali (hospodowałe) |
| werbalny substantiw | hospodowanje |
| preteritum | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | hospodowach | hospodowachmoj | hospodowachmy |
| 2. | hospodowaše | hospodowaštej | hospodowašće |
| 3. | hospodowaše | hospodowaštej | hospodowachu |
| imperatiw | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | — | hospodujmoj | hospodujmy |
| 2. | hospoduj | hospodujtej (-taj) | hospodujće |
| 3. | hospoduj, njech hospoduje | hospodujtej (-taj) | njech hospoduja (hospoduju) |
Ortografija
Dźělenje słowow:
ho-spo-do-wać
Wurjekowanje
- IPA: hɔspɔdou̯aʧ
Semantika
Woznamy:
- [1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.
Dalše wujasnjenja:
- Imperfektiwne hospodowaše je 5x dokładźene, hospodowa (móže tež něšto druhe być) 0x.
Synonymy:
- [1] bydło skićić; bydło poskićić; kryw skićić; kryw poskićić; wobydlenje skićić; wobydlenje poskićić; hosćić; w sebi chować; we sebi chować; pohospodować; zakwartěrować; tyknyć; tykać
Přikłady:
- [1] Wón dźě bu we wosebje chudych přiwzaty, hospodowany, nasyćany, drasćeny, podpjerany, pokojany. (Katolski Posoł 1915)
- Hórcy so dźělachu wot lubeje serbskeje domizny, kotraž je jich wupłodźiła, wot swojoho statoka, kiž je jich tak lubje hospodował, wot swojich honow, polow a łukow, kotrež su jich tak swěrnje žiwiłe, wot módrych horow, kotrež tak přećelniwje strowja do serbskeje Łužicy. (Katolski Posoł 1915)
- Woni buchu w Aachenu jako prěnjej němskej staciji wot wojerskich, statnych a duchownych wyšnosćow swjatočnje powitani a bohaće a přećelnje hospodowani. (Katolski Posoł 1915)
- Jara witane wotměnjenjo w jenajkorym žiwjenju našich ranjenych w lazaretach je tajki wulět do dalšeje wokoliny, wosebje hdyž so měri na tudomny klóštr, kiž je w běhu lětnoho časa hižo na 2000 wojakow hospodował, mjez nimi bě nimale połojca tajkich, kotřiž tu w blizkosći swoje wojerske wuwučowanja wukonjachu a tak přiležnosć wužichu. (Katolski Posoł 1915)
- Hłowoncowe płoty drje su jara huste a hewak praktiske, tola hospoduja wjele insektow (překasancow), tež tajkich, kotrež su sadowym štomam jara škódne. (Katolski Posoł 1915)
- A šěrych hosći hospodować tež woršta dołho njemóže. (Zejler)
- Slěduja tři štučki, kotrež ze snadnymi změnami zwěsćimy w znatym rukopisnym žórle: A šěrych hosći hospodować tež woršta dołho njemóže; >>my dyrbimy zas přećahować! (Zejler)
- štučki: Tych šěrych hosći hospodować 1. (Zejler)
- štučki: Tych šěrych hosći hospodować 1. (Zejler)
- Jón słomjana drje třěcha hospoduje, wón spokojny zbože pak hrodowske ma. (Zejler)
- Kryw cuzy mje z dobroty hospoduje, ach hórka pak přećelow dobrota je. (Zejler)
- Ja sym cuzy był, a wy sće mje hospodowali. (Sćenje po Swj. Mateju 1960)
- Hdy smy će cuzeho widźeli a smy će hospodowali abo naheho a smy će wodźeli? (Sćenje po Swj. Mateju 1960)
- Ja sym cuzy był, a wy mje njejsće hospodowali. (Sćenje po Swj. Mateju 1960)
- Husto tak wjele, zo to mojemu nanej a mojej maćeri wulke starosće činješe, hač runje móžu jimaj wobswědčić, zo běštaj při wšej chudobje přez měru hospodliwaj - a kóždeho suplikanta jara přećelnje witaštaj a hospodowaštaj Ale štož je wjele - je wjele. (Dobrucky)
- Z toho so hižo spóznać da, zo kóžda swójba k zežiwjenju swojich stadłow wulki wokrjes kraja trjeba, a zo móže kraj, wot pastyrjow wobydleny, wjele mjenje ludźi hospodować, hač krajiny našeje wótčiny, hdźež dosć mały zahon pola, wobdźěłany z rukomaj pilnoho rólnika, dospołnu cyrobu swójbje skića. (Katolski Posoł 1913)
- Twarjenjo dyrbješe za měsćansku chorownju za Skoplje słužić; tři lěta so hižo na nim twarješe, a hdyž wójna wudyri, njebě hišće hotowe, dyrbješe pak tola chorych hospodować. (Katolski Posoł 1913)
- Dokelž 47 wosobow hospodować, chce być rumnosće. (Katolski Posoł 1913)
- Tež na Wjelehród my njemóžemy njenadźicy přińć, hdyž dyrbja nas woni tam hospodować. (Katolski Posoł 1913)
- W Nowym Yorku so sćěhowaca wjesoła podawizna powěda: We wjesnej kłódźe w Cushingu (Oklohama) hospodowaše před někotrymi dnjemi lumpak, kiž bu "njepřistojnoho zadźerženja" winowany. (Katolski Posoł 1913)
- Hdźe by schadźowanki było, wo kotrejž móhli studowacy prajić, tam su nas hubjenje hospodowali abo tam njebě lud z nami? (Katolski Posoł 1913)
Přełožki
wobdźěłać
|