komandować

komandować(hornjoserbšćina) wobdźěłać

werb wobdźěłać

wosoba singular dual plural
1. komanduju komandujemoj komandujemy
2. komanduješ komandujetej (-taj) komandujeće
3. komanduje komandujetej komanduja (komanduju)
aspekt ip
transgresiw komandujo, komandujcy, komandowawši
prezensowy particip komandowacy
preteritowy particip komandowany
ł-forma komandował, komandowała, komandowało,
dual: komandowałoj, plural: komandowali (komandowałe)
werbalny substantiw komandowanje


preteritum
wosoba singular dual plural
1. komandowach komandowachmoj komandowachmy
2. komandowaše komandowaštej komandowašće
3. komandowaše komandowaštej komandowachu
imperatiw
wosoba singular dual plural
1. komandujmoj komandujmy
2. komanduj komandujtej (-taj) komandujće
3. komanduj, njech komanduje komandujtej (-taj) njech komanduja (komanduju)

Ortografija

Dźělenje słowow: ko-man-do-wać

Wurjekowanje

IPA: komandou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne komandowaše je 9x dokładźene, komandowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] wotkomandować; skomandować; kazać; skazać; poručić; poručeć

Přikłady:

[1] Tale powěsć wo ranjenym leutnantu a joho próstwje dóńdźe tež hač před komandowacoho wyška. (Katolski Posoł 1915)
Tam trjechi komandowacy wyšk runje na to, zo młody leutnant rekruće, kotrohož měješe prěnje pismiki dobroho wojerstwa wučić, plistu wobradźeše. (Katolski Posoł 1915)
Likowskoho w Póznanju komandowany, a běše tež "Serbosławej" wobraz tohosamoho připósłał. (Katolski Posoł 1915)
Hrodźik ze swojimi štyrjomi wěžemi w njeznatym twarskim stilu a z wulkej antenu wupadaše woprawdźe kaž tajka komandowa wyšina zjawneho měnjenja. (Koch)
Wšako wěm, zo je tehdom hižo komandował wotrjad >>Čerwjeneje gwardije<< a zo tuž najmłódši być njemóže. (Koch)
Ale wona komandowaše a swarješe a bórbotaše ze złobami, zo rozćěkachmy wšě. (Młynkowa)
Łuže a rěčki po dróze, w lěsu wonja mały kusk hižo za nalěćom a za ćopłej pjeršću, słónco je přećelny połkołnik, komanduje, kak spěšnje ma zemja roztać, kak daloko ma zeleny wusyw ze zemje kuknyć, kak ma lěs šumić a ptačk fifoleć, kak matej Wórša a Hańža jěć po rozdrětej dróze. (Młynkowa)
Tu běch kapitan swojich dźěćacych sonow, komandowach a běch z łódźu a pasažěrom spokojom. (Krawža)
Ta wulka komandowaše: \x84. (Brězan)
Nazajtra rano -- přeco hišće wón Maksa a Morica, nad kotrymajž wodnjo zwjetša Zuchowa komandowaše, zastarowaše -- rjekny wón w hródźi Zieschangej: >>Dźensa so damy do mü (Brězan)
so deformował na mócnarstwo, kotrež je pod komandowanjom a reglementěrowanjom stronskeje wyšnosće, z namocu stasi a šěrokeje ideologiskeje manipulacije knježiło, ideale demokratije dusyło a njeje zamóhło, po potrěbnosćach žiwjenja so wuwiwać, wudospołnjeć a wobnowjeć. (Rozhlad 1990)
Što tež by tale něžna, młoduska, w swojej žarowanskej drasće tak lubozna fararka k jeho energiskej kulowatej hospozy we wjesnym pjezlku a šěrokej kostrjancmódrej fali rjekła, hdy by ta takle ruce do bokow zeprěła a komandowała: >>Pójće, wostajće wšo ležo a stejo, knježe, poliwka hižo na blidźe steji,<< Farar Zejler so nimowólnje wusmja, předstajejo sej, zo byštej so tutej hospozy w jeho domje zetkałoj, w jeho jednorej wjesnej kuchni. (Kubašec)
Njeznaty pohonč we wosobnej knjeskopohončacej uniformje, złotokneflatej a ze złotymi bórtami wobšitej, komandowaše ryćerkublerskich pohončow při wupřahanju šesćich koni, Při wozu stejachu wulke kofry a plećene koše. (Kubašec)
Po njej wšě cyrkwine wěže wokoliny wotućachu we wsach so wołaše, komandowaše, ridrowaše, Mikławš Hicka hižo dawno sam na swojej wyšinje njesteješe. (Kubašec)
Bosćijowe wotdźělenje bu do Budyšina komandowane, hdźež so po ćyrkwinskej swjatočnosći swjedźeń za wobydlerstwo na jěchanišću započa. (Kubašec)
W bitwaćh a při poćhodaćh a zwučowanjaćh drje pod krutym komandom steja, Prusacy bóle hač žani druzy, ale we wólnym času su ćim rozwólniši, potom woni komanduja a rozkazuja, a žadyn wyšk ničo přećiwo tomu nima, zo sej w njepřećelskim kraju zežiwjenje za sebje a za konje trochu polěpšuja. (Kubašec)
Starši bloka 9 nas z kupjele komandowašeI a wjedźeše nas do rewěra. (Kubašec)
Naraz měješe kóždy štwórć litra wina do so kidnyć, často pod wótrym pohonom komandowaceho. (Kubašec)
Po chwilce čakanja dodawar raportow komandowaše: ,Čapki na hłowu! (Kubašec)
Ta słužba jeho z winowatosće wobkedźbowanja, komandowanja a chłostanja jatych wuswobodźi. (Kubašec)
Po wječornym apelu so wšědnje komandowaše: ,,Arztmeldungen raus! (Kubašec)


Přełožki wobdźěłać