improwizować

improwizować

improwizować(hornjoserbšćina)

werb

wosoba	singular	dual	plural
1.	improwizuju	improwizujemoj	improwizujemy
2.	improwizuješ	improwizujetej (-taj)	improwizujeće
3.	improwizuje	improwizujetej	improwizuja (improwizuju)

aspekt	ip
transgresiw	improwizujo, improwizujcy, improwizowawši
prezensowy particip	improwizowacy
preteritowy particip	improwizowany
ł-forma	improwizował, improwizowała, improwizowało, dual: improwizowałoj, plural: improwizowali (improwizowałe)
werbalny substantiw	improwizowanje

preteritum
wosoba	singular	dual	plural
1.	improwizowach	improwizowachmoj	improwizowachmy
2.	improwizowaše	improwizowaštej	improwizowašće
3.	improwizowaše	improwizowaštej	improwizowachu

imperatiw
wosoba	singular	dual	plural
1.	—	improwizujmoj	improwizujmy
2.	improwizuj	improwizujtej (-taj)	improwizujće
3.	improwizuj, njech improwizuje	improwizujtej (-taj)	njech improwizuja (improwizuju)

Ortografija

Dźělenje słowow: im-pro-wi-zo-wać

Wurjekowanje

IPA: impʀou̯izou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne improwizowaše je 6x dokładźene, improwizowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Přikłady:

[1] To bě cuza, horcozymna reja, z improwizowanymi pohibami, hłupa a mylaca. (Koch)

Teatraliski efekt tohole čisła je wjetši hač jeho improwizowana hudźba, měnjachu někotři z našich studentow muziki, kotřiž pak so pasechu, Pafkowe wuměłstwo jako šarlataneriju wotbyć. (Koch)

W prěnich pokročowanjach, w kotrychž so Marija prašenjam swojeho dźěła wěnowaše, wuspěšnje improwizowachmoj. (Koch)

To je zastup, improwizowaše Pafka, meditacija, zastup k sebi samemu (Koch)

Při tutym improwizowanju, zdźěla połlegalnym a ilegalnym dźěle nic jenož na cišćerskim a nakładniskim polu, ale tež při mnohostronskim druhim podpěranju Domowiny w powójnskej nuzy husto přez >>zelenu<< statnu hranicu to někoho njezadźiwa; tež kriminalizacija z politiskich přičin njeje cyle wuzamknjena. (Rozhlad 1993)

To bě wulki wuspěch, a tajke něšto so wokoło powěda, a Měrćin Weclich bu dale prošeny na kwasy, brigadne swjedźenje a druhe zarjadowanja, zo by tam hrał a spěwał, Heintjowe spěwy a pitne spěwy a tež wjele improwizowaneho, a maćerki su hnute płakali, a nimale bě tehdy hižo kóždu sobotu po puću. (Rozhlad 1992)

Skoro wšědnje wotměwaše so w tutym času serbske předstajenje: dwójce činohra - z toho jedna premjera -, dale rejo- a klankodźiwadło, nowej inscenaciji dźěćaceho a młodźinskeho dźiwadła při NSLDź, zjawna diskusija wo bilancy a perspektiwje a skónčnje swjatočne zarjadowanje, na kotrymž so wažne stacije serbskeho předstajaceho wuměłstwa wot lěta 1948 sem do pisaneho, improwizowaneho programa zestajichu. (Rozhlad 1999)

Wěc sama bě hnujaca, moderacija - Michał Lorenc a Janina Brankačk - šwarnje improwizowana. (Rozhlad 1999)

Wječork zahaji so z esejom Marje Krawcec a na keybordźe improwizowaše k tomu Jan Cyž. (Rozhlad 1998)

Wědźeše improwizować. (Rozhlad 1996)

Myslu, zo ju z dźěłom w domiznje skludźu,<< Hering jenož z hłowu přikiwowaše, Dopomni drje so na to, štoz běštaj z Dreß rěčałoj, Črjódka bě sej hižo šwarny kónc do města dóšła, Bórze budźe tón a tamny wotbočić, Seminarisća zwjetša w priwatnych twarjenjach bydlachu, Budyšinjenjo a ći z předměstow doma, druzy w bydlenjach, kotrez jim seminar pola měšćanow wotnaješe, Wučbne a studijne rumnosće pak mějachu w seminaru, w tak mjenowanym Brü domje na Mnišej hasy, Wšitcy, wučerjo a šulerjo, zadachu za nowym domom, swětłym a rumnym, 23 ale to dyrbjachu lěpše časy za šułu a wučerstwo přinć, prjedy hač so tajke přeće dopjelni, abo město Budyšin dyrbješe w loteriji dobyć, kaž studenća žortowachu a nimale prawje wěšćachu, Woprawdźe bě to potom njewočakowane wulke herbstwo, kotrež městej zmóžni, nowy seminar natwarić, >>Před rozchadom mi hišće přeradźće, što sće spěwali, hdyž so zetkachmy, Melodija bě mi njeznata<<, so hudźbny direktor runjewon wopraša, Seminarisća dawno hižo na spěw njemyslachu a so zadźiwachu, zo bě jich improwizowany pochod hudźbnemu direktorej rěče hódny, >>Słowa je towarš Měrćin Domaška na lětacym łopjenu sobu přinjesł, zbasnił je je Łazowski farar Zejler, ale hižo před lětami, hdyž je w Lipsku studował, Tam deleka w holi jón spěwaja, po jeho spěwanju sym jón za nas připrawił, ale jenož za naš dźensniši wulět<<, so Kocor před hudźbnym wučerjom wusprawnješe, wědźo, zo tón tajke zwjeršne komponowanje njelubuje, >>Bě to pochodowa melodija, Su słowa tež za tym abo sće ludowy spěw skomolili? (Kubašec)

Za chwilku pak poča, bjez toho zo by to wědomje chcyła, něšto improwizować. (Kubaš)

Freddy Kr\ čěraše ju z knižnych konserwow a Margot Fletscher improwizowaše swobodnje rěčo swoje asociacije, kiž jeho z tyzki wuwabichu. (Wobraz ze skibami 2001)

We wobłuku tutych skupinow dźěłaše so z rytmisko-rejowanskimi elementami, přewjedźechu so rytmiske a hłósne zwučowanja, improwizowaše so a nawukny so za mały ansambl nowy spěw, kotryž so potom we wobłuku kónčneho koncerta předstaji. (Rozhlad 1995)

Dobra atmosfera při spěwanju hudźenju, improwizowanju zajim na předstajenych twórbach so zwurani přez to, zo poskići so přewažnje dobra a jara dobra kwalita a publikum, wosebje dźěći, pokaza zajim na spěwanju abo wotpokaza njeporadźene spěwy. (Rozhlad 1995)

Před lětami zahori so tohorunja za improwizowanje při literarnych čitanjach. (Rozhlad 2000)

Nimo komponowanja ma tu skladnosć, bjezposrědnje improwizować. (Rozhlad 2000)

Myslička z jedneje linki basnje, kotraž so jeho runje wosebje dótknje, słuži jemu jako impuls k improwizowanju. (Rozhlad 2000)

Dźiwam při improwizowanju runje tak na skromne wobchadźenje z materialom kaž při komponowanju. (Rozhlad 2000)

Po recitowanju někotrych basnjow, ke kotrymž improwizowaše Conny Wolf na keybordźe, rozmołwješe so Róža Domašcyna z M. (Rozhlad 2000)

W druhim dźělu koncerta poskićichu so delnjoserbske ludowe spěwy z improwizowanym klawěrnym přewodom, štož namaka tohorunja dobry wothłós. (Rozhlad 2000)

Přełožki

jendźelski: [1] improvise němski: [1] improvisieren