smilować so
smilować so
smilować so(hornjoserbšćina) wobdźěłać
werb wobdźěłać
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | smiluju | smilujemoj | smilujemy |
| 2. | smiluješ | smilujetej (-taj) | smilujeće |
| 3. | smiluje | smilujetej | smiluja (smiluju) |
| aspekt | ip |
| transgresiw | smilujo, smilujcy, smilowawši |
| prezensowy particip | smilowacy |
| preteritowy particip | smilowany |
| ł-forma | smilował, smilowała, smilowało, dual: smilowałoj, plural: smilowali (smilowałe) |
| werbalny substantiw | smilowanje |
| preteritum | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | smilowach | smilowachmoj | smilowachmy |
| 2. | smilowaše | smilowaštej | smilowašće |
| 3. | smilowaše | smilowaštej | smilowachu |
| imperatiw | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | — | smilujmoj | smilujmy |
| 2. | smiluj | smilujtej (-taj) | smilujće |
| 3. | smiluj, njech smiluje | smilujtej (-taj) | njech smiluja (smiluju) |
Ortografija
Dźělenje słowow:
smi-lo-wać so
Wurjekowanje
- IPA: smilou̯aʧ sɔ
Semantika
Woznamy:
- [1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.
Dalše wujasnjenja:
- Imperfektiwne smilowaše je 1x dokładźene, smilowa (móže tež něšto druhe być) 0x.
Přikłady:
- [1] Ale to je naša wulka nuza a naša wulka skóržba, zo nimamy swojich ludźi, zo nimamy serbskich fararjow, zo smy pokazani na smilnosć a dobroćiwosć cuzych, kiž so smiluja nad našim narodom. (Njechorński)
- Worjoł, najhrozniši pazorak, kóždeho dźě złóška ćisnje znak, běda, štóž so jemu staji, teho njesmiluje wón daji; woheń dźe-li žane njeprawdy - hdźe je sud? (Zejler)
- Widźi doprědka a wě, zo je jich kónc zly, tohodla je rozmnožil swoje smilowanje. (Stary zakoń 1973)
- Knjez njebudźe so dlić a budźe z nimi sćerpny, doniž njerozbije bjedra potłóčowarja, doniž njewotplaći pohanam, doniž njewutupi črjódu hordych, doniž njerozlama sceptar zlych, doniž njewotpłaći člowjekej po jeho skutkach a ludźace činy po jich zamyslach, doniž sprawnosć njewopokaza swojemu ludej a jón njezwjeseli ze swojim smilowanjom. (Stary zakoń 1973)
- Přećiwo mojim přećiwnikam sy mi pomhał a mje wumóžil, po połnosći swojeho smilowanja a krasnosći swojeho mjena z kusnjenja tych, kotřiž bychu mje najradšo spóžrěli, z ruki tych, kotřiž mi za žiwjenjom dźěchu, z mnohich ćěsnosćow, kotrež mje wobdawachu, ze zadušenja přez woheń wokoxo mnje a z wohenja, kotryž njejsym zapalił, z hłubin podzemja, z njekničomnych hubow a zełžancow, z přisłodźenja njesprawneho. (Stary zakoń 1973)
- Tuž złožich swoju ruku na tebje a zahubich će, mučny běch smilowanja. (Stary zakoń 1973)
- Zabił sy jich na dnju swojeho hněwa, porazył bjez smilowanja. (Stary zakoń 1973)
- Tohodla nas njewohańb, 'ale postupuj z na~ po swojej m_ a po wulkosći szvojeho smilowanja, a zvutorl~ nas po sza~ d~ naócy a daj chwaĆu szolojemu mjenu, Knježe! (Stary zakoń 1973)
- Zawěrno, njech só hory hibaju a hórki chabłaju, moja lubosč so njeminje ženje, a zwjazk mojeho pokoja njebudźe chabłać, rěči Knjez, kiž so nad tobu smiluje. (Stary zakoń 1973)
- Nu~, wójny ~tó so nad tobu, Jerusalemje, smiluje, štó će wobžaruje2 Štó přińdźe so će prašeć za twojim strowjom? (Stary zakoń 1973)
- A tak kaž Khrystus z ludźimi wobchadźeše, kotřiž wokoło njoho běchu, kaž so wón nad nimi smilowaše a jich k sebi ćehnješe, tak chcyše wón tež, zo by joho bóžska lubosć na swěće dale knježiła a skutkowała. (Katolski Posoł 1913)
- Nětko njech so, prošu, Knježe, twoja ""\'c wulka wopokaza, kaž sy slubil prajo: Jahwe je ~rpliwy a bohaty na smilowanje; wodawa winu a hrěch,; pak njewostaja ničo; chlosta winu wótcow g~: synach hač do třećeho a štwórteho stawa. (Stary zakoń 1976)
- Sławće Boha, kiž njeje swoje smilowanje wot Israela wotdalił, ale je našich njepřećelow w tutej nocy přez moju ruku rozrazył! (Stary zakoń 1976)
- Domoj so wróćejo spěwachu hymny a dźakne pěsnje k njebjesam horje: ">Přetož dobry je wón, a na wěki traje jeho smilowanje. (Stary zakoń 1976)
- Sławjachu a chwalachu wótře Knjeza, kiž bě jim hač do tutoho dnja pomhał a z tym pokazał, zo započina so nad nimi smilować. (Stary zakoń 1976)
- Božo Syno, Wumóžniko swěta Božo Ducho Swjaty Swjata Trojica, jenitki Božo Ducho Swjaty, z Wótcom a Synom jenitki Božo a Knježe Ducho dobroty a smilowanja Ducho wěrnosće a lubosće Ducho mudrosće a rozuma Ducho rady a sylnosće Ducho wědomosće a pobožnosće Ducho bojosće božeje Ducho radosće a pokoja Ducho pokory a ćichoty Ducho ćerpliwosće a wočakliwosće Ducho čistoty a knježnistwa Ducho wuzwolenych dźěći božich Wučerjo a wodźićelo cyrkwje Dawarjo wšěch hnadow Přeslědźerjo čłowječich wutrobow Pokojićelo zrudnych Swětło dušow Swjaty wohenjo wutrobow Žórło žiwjenja Radosć jandźelow Nawoda patriarchow Rozswětlowarjo profetow Wučerjo japoštołow Móc martrarjow Pomoc wuznawarjow Sylnosć knježnow Wjeselo wšitkich swjatych Budź nam smilny, přelutuj nas, Knježe! (Wosadnik 1979)
- Wótče našeho Knjeza Jězu Chrysta Wótče miłosće a Božo pokoja Boži Syno, Wumóžniko swěta Syno žiweho Boha Syno knježny Marije Božo Swjaty Ducho Božo Swjaty Ducho, wot Wótca a Syna wuchadźacy Božo Swjaty Ducho, z Wótcom a Synom zhromadnje česćeny Swjata Trojica, jenitki Božo Swjata njerozdźělna Trojica Swjaty, sylny a njesmjertny Božo Božo njebjes a zemje "Božo, kotremuž jandźeljo swjaty, swjaty, swjaty 'spěwaju Božo, z kotrehož a w kotrymž wšitko je a traje Božo, w kotrymž smy žiwi, hibamy so a smy Božo, naš pomocniko Božo, naša nadźija a lubosć Božo, naš swjećićelo Wote wšeho zła, wumóž nas, najswjećiša Trojica Wot lečenjow djaboła Wote wšeho hrěcha a wěčneho zatamanja Přez swoju majestosć a wěčnu krasnosć Přez wšitke swoje bójske dospołnosće Přez mnohotu swojich smilowanjow Přez próstwu swjateje Marije, dźowki Wótca, maćerje Syna a njewjesty Swjateho Ducha Přez próstwu wšitkich swojich swjatych Na sudnym dnju My hrěšnicy, prosymy će, wusłyš nas! (Wosadnik 1979)
- Bóh, na smilowanja bohaty, wožiwi nas swojeje njewuměriteje lubosće dla, z kotrejž je nas lubował, hdyž běchmy mortwi w hrěchach. (Wosadnik 1979)
- Maći, ja ći ruku košu a přez tebje Syna prošu, zo by na mnje zhladował, nade mnu so smilował. (Wosadnik 1979)
- Wšehomócny Božo, Knježe nad žiwymi a mortwymi, kiž so nade wšitkimi smiluješ, wo kotrychž wěš, zo budźeja tebi po wěrje a skutkach přisłušeć, prosymy će nuternje, daruj w swojej wótcowskej miłosći wšitkim, za kotrychž so tudy modlimy, swoju hnadu, wodaće jich hrěchow a wěčne žiwjenje. (Wosadnik 1979)
- Kaž so nan smiluje nad dźěćimi, smiluje so Knjez nad tymi, kotřiž so jeho boja. (Wosadnik 1979)