stražować

wosoba singular dual plural
1. stražuju stražujemoj stražujemy
2. stražuješ stražujetej (-taj) stražujeće
3. stražuje stražujetej stražuja (stražuju)
aspekt ip
transgresiw stražujo, stražujcy, stražowawši
prezensowy particip stražowacy
preteritowy particip stražowany
ł-forma stražował, stražowała, stražowało,
dual: stražowałoj, plural: stražowali (stražowałe)
werbalny substantiw stražowanje


preteritum
wosoba singular dual plural
1. stražowach stražowachmoj stražowachmy
2. stražowaše stražowaštej stražowašće
3. stražowaše stražowaštej stražowachu
imperatiw
wosoba singular dual plural
1. stražujmoj stražujmy
2. stražuj stražujtej (-taj) stražujće
3. stražuj, njech stražuje stražujtej (-taj) njech stražuja (stražuju)

Ortografija

Dźělenje słowow: stra-žo-wać

Wurjekowanje

IPA: stʀaʒou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne stražowaše je 35x dokładźene, stražowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] wobstražować; wachować; wobarnować; dohladować; na straži stać; škitać; kontrolować; na straži być sym

Přikłady:

[1] Francózska podmórska łódź "Curie" bu wot awstriskich přimórskich batterijow a stražowacych łódźi potřělana, bjez toho zo móžeše žanu awstrisku łódź přimać. (Katolski Posoł 1915)
Jeni dóstachu poručnosć, zo bychu za powšitkowne spomoženjo čłowjekow so starali; druzy, zo bychu nad jenej dušu stražowali. (Katolski Posoł 1915)
Ja stražowach kaž wona nad tymle drohotnym pokładom. (Katolski Posoł 1915)
Jězus pak wotmołwi: "Ty sam, mój swěrny słužowniko, budźeš nad tutymi pokładami stražować a je přećiwo njepřećelskomu duchej škitać. (Katolski Posoł 1915)
Łódźam, tež neutralnym, běchu tak wěste puće postajene a Jendźelska móžeše stražować, zo ničo do Němskeje njepřińdźe, štož Jendźelska njecha. (Katolski Posoł 1915)
Tež swěrny Móras, kiž dyrbješe před wowčernju w chěžcy stražować, dósta swój dobry pórcijón. (Katolski Posoł 1915)
Hańbićiwosć błyšćeše so na jeje čole, pokornosć wodźewaše jeje hrudź; mudrosć stražowaše jeje wutrobu; lohkomyslneje rěče njepřekroči jeje hubje. (Katolski Posoł 1915)
Štó zdźerži jim tule ruku, zo by je wjedła, tejle woči, zo byštej je stražowałe, tule wutrobu, zo by je lubowała? (Katolski Posoł 1915)
Ja budu nad nim jako zakitar a wjećer stražować. (Katolski Posoł 1915)
Němske łódźe lěpje stražuja hač jendźelske. (Katolski Posoł 1915)
A hdyž je so dźeń nachilił a bože słónčko w boži domčk šło, potom boži měsačk stražuje nad wotpočowacej zemju. (Katolski Posoł 1915)
Wot dźensnišoho njejsym wjacy na twjerdźiznje, stražuju w lazareće, a to wot 5-7 a 9-11 wječor, 5-7 rano a 11-l připołdnju, a tak sym časa nabył, zo bych do domizny něšto napisał. (Katolski Posoł 1915)
Duchowna knježna jón z česćownosću widźi, hdyž stražuje při marach zemrěteje sobusotry, kotraž w čornych drastach tam leži ze sněh-běłym njewinowatym wobličom, kaž rjana njewobškodźena róža. (Katolski Posoł 1915)
Tajke žiwjenjo njeje maćerjam přinarodźene; wjele bóle hori so wutroba maćerina z lubosću a sobuželnosću napřećo tym dźěćom, kotrež su njezbožowne abo chore, a kotrež sebi wosudna smjerć za wopor žada; tehdom pokaza so maćerina lubosć w najrjeńšim swětle a wodnjo a we nocy stražuje a hlada swoje dźěćo, zo by je zdźeržała. (Katolski Posoł 1915)
W ćežkich hodźinach, hdyž k zakitej wótčiny za krala a kejžora w hrjebjach stražuja, su sebi wědomi, zo je jeno krótka kročel do wěčnosće. (Katolski Posoł 1915)
Mjezy "škitajmy sw' stražujo, Byrnjež druhdźe 'jenož zawisć jěra. (Katolski Posoł 1915)
Tam wonka na cuzej zemi snadź nětkle stražuje swěrny hač do smjerće, smjerće, kotraž snadź so hižo (z jenym wóčkom) šibale na njoho směje, na njoho měri. (Katolski Posoł 1915)
Hlej k połdnju zběhaju so módre hory, K połnocy ćěmna hola stražuje; A k nim a w njej so tula běłe dwory A zemja tuk a tyće daruje. (Katolski Posoł 1915)
A sedźo jeho stražowachu. (Sćenje po Swj. Mateju 1960)
Ale hejtman a kotřiž při nim běchu a Jezusa stražowachu, wohladawši zemjerženje a, štož so stawaše, bojachu so jara a dźachu: Zawěsće, tón Boži Syn! (Sćenje po Swj. Mateju 1960)
Tuž přikaž stražować row hač do třećeho dnja, zo njebychu snadź jeho wučobnicy w nocy přišli a jeho pokradnyli a ludej rjekli: Wón je z morwych stanył; a było tak poslednje jebanje hórše dyžli prěnje. (Sćenje po Swj. Mateju 1960)


Přełožki

wobdźěłać