telefonować

telefonować

telefonować(hornjoserbšćina)

werb

[1] telefonować
wosoba	singular	dual	plural
1.	telefonuju	telefonujemoj	telefonujemy
2.	telefonuješ	telefonujetej (-taj)	telefonujeće
3.	telefonuje	telefonujetej	telefonuja (telefonuju)

aspekt	ip
transgresiw	telefonujo, telefonujcy, telefonowawši
prezensowy particip	telefonowacy
preteritowy particip	telefonowany
ł-forma	telefonował, telefonowała, telefonowało, dual: telefonowałoj, plural: telefonowali (telefonowałe)
werbalny substantiw	telefonowanje

preteritum
wosoba	singular	dual	plural
1.	telefonowach	telefonowachmoj	telefonowachmy
2.	telefonowaše	telefonowaštej	telefonowašće
3.	telefonowaše	telefonowaštej	telefonowachu

imperatiw
wosoba	singular	dual	plural
1.	—	telefonujmoj	telefonujmy
2.	telefonuj	telefonujtej (-taj)	telefonujće
3.	telefonuj, njech telefonuje	telefonujtej (-taj)	njech telefonuja (telefonuju)

Ortografija

Dźělenje słowow: te-le-fo-no-wać

Wurjekowanje

IPA: ['tɛlɛfɔnou̯ač]

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne telefonowaše je 12x dokładźene, telefonowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] zawołać; zazwonić; zatelefonować; wołać

Přikłady:

[1] Słyšachmoj jeho telefonować. (Koch)

Wón smědźeše na kóšty instituta dołho telefonować, tak dołho kaž chcyše, wón dźě přichodnych wučerjow wuwučowaše. (Koch)

A wosobinski prezidenta njechaše přeco hišće wěrić, zo njemóžeš z podzemje na zemju telefonować. (Koch)

Ale bjez karusela domchowanku njeswjećimy, bě na wokrjesnej radźe rjekł, a předsyda je na to po cyłym wobwodźe za Kosaka telefonować dał, doniž njeběchu tajki hermančk skónčnje před Lipsčanskimi mjezami do stareje „Lanz“ zapřahnyli a do wsy přiwjezli. (Koch)

Nó, to póńdu telefonować. (Młynkowa)

Što nětkle telefonuje? (Koch)

Bjezmócnje sedźeše za blidom a čakaše a strachowaše so pomału a hejate a twjerde mysle přewalowaše, skónčnje jej trochu zły wotmołwi: „Wón hižo telefonuje.“ (Młynkowa)

Hdyž Ladek z někim telefonuje, woła a přikazuje z hłubšim hłosom a cyle wotře. (Lubina Hajduk-Veljkovićowa)

Ladek zaso telefonuje. [...] Ladek měrnje dale telefonuje, rěči z jejom. (Lubina Hajduk-Veljkovićowa)

Widźach ju a jeho, kak wona ke mni wróćo stupi, kak wón woteńdźe do pódlanskeje stwy a wottam z někim telefonowaše. (Koch)

Prezidentowy wosobinski telefonowaše do Drježdźan, zo dyrbi so přichodny prezidentowy termin wo něšto dozady přesunyć, dokelž so prezidentej we łužiskej krajinje lubi. (Koch)

Wosobinski prezidenta telefonowaše a telefonowaše, ale jeho handy njedósta žadyn zwisk do Drježdźan. (Koch)

Po połhodźince steješe młody lěkar w asistentnej stwě a telefonowaše ze šefom. (Marja Młynkowa)

Zastojnik telefonowaše a zhoni, zo nima lubosć wosebite zakonje za sebje, hdyž dźě de jure scyła eksistentna njeje. (Brězan)

Běštaj Rejzka a Filip prěnjej, kotrajž z podzemje do nadzemje telefonowaštaj? (Koch)

Druhdy mjez sobu telefonowachmy. (Koch)

Wječor sym hišće z njej telefonował, zo bych so wobhonił, hač je pola nas doma wšitko w porjadku a rano je ju žona, kotraž wšednje za njej hladaše, namakała. (Štefan Paška)

Naša chodojta je runje telefonowała. (Marja Młynkowa)

Z kim bě Weiß telefonował? (A. Nawka)

Jako sej Ladek słuchatko hrabny, zo by telefonował, ćěrjach za nim, wzach jemu słuchatko z ruki a chcych je wróćo donjesć. (Lubina Hajduk-Veljkovićowa)

Nepomukej so njeporadźi rozpowědać, kak bě k telefonowanju dóšło - wěc z Brunhildu, zo ze žorta nastawaše nětko dźiwna swjata nóc -, dokelž Cettelka powědaše dale. (Koch)

To hižo njeje hra, to je woprawdźitosć, we kóždym detajlu, w kwětkach, padacych z klina zalubowaneje, w telefonowanju ruskobrodateho diakona, we wšěm tym, štož na jewišću njebě: žadyn positiwny rjek, žadyn kubłar. (Koch)

Po dołhim telefonowanju z bliskeje korčmy přizjewi so Cyžowa hospoza. (Rozhlad, 1996)

Zo njebě telefonowanje před 40 lětami tak jednore kaž dźensa njech mały citat z HTK ilustruje: „Nastawaju-li ćeže za čas dalokorozmołwy, potom zdźěl to prošu hnydom dalokorěčnemu zarjadej z tym, zo při wólbnym posrědkowanju z čisłowej tačałku nulu woliš a ju wotběžeć daš, při ručnym posrědkowanju widličkowu připrawu cyle krótko wjace króć stłóčiš.“ (Rozhlad 1997)

Přełožki

Zapadosłowjanske

čěski: [1] telefonovat (cs) delnjoserbski: [1] hornjoserbski: [1] telefonować (hsb) kašubski: [1]

połobski: [1] pólski: [1] słowakski: [1] šleski: [1]

Wšitke

baskiski: [1] telefonatu (eu), telefonoz deitu (eu) čěski: [1] telefonovat (cs) esperanto: [1] telefoni (eo) francoski: [1] téléphoner (fr) hornjoserbski: [1] telefonować (hsb) italski: [1] telefonare (it) jendźelski: [1] to telephone (en) madźarski: [1] telefonál (hu)

jidišćina: [1] טעלעפֿאנירן (telefonirn) (yi) němski: [1] telefonieren (de) nižozemski: [1] telefoneren (nl) pólski: [1] telefonować (pl) portugalski: [1] telefonar (pt) šotiski gaelski: [1] fòn (gd) španiski: [1] telefonear (es) turkowski: [1] telefon etmek (tr)