wuzbytkować

wuzbytkować

wuzbytkować(hornjoserbšćina)

werb

wosoba	singular	dual	plural
1.	wuzbytkuju	wuzbytkujemoj	wuzbytkujemy
2.	wuzbytkuješ	wuzbytkujetej (-taj)	wuzbytkujeće
3.	wuzbytkuje	wuzbytkujetej (-taj)	wuzbytkuja (wuzbytkuju)

aspekt	p/ip
transgresiw	wuzbytkujo, wuzbytkujcy, wuzbytkowawši
prezensowy particip	wuzbytkowacy
preteritowy particip	wuzbytkowany
ł-forma	wuzbytkował, wuzbytkowała, wuzbytkowało, dual: wuzbytkowałoj, plural: wuzbytkowali (wuzbytkowałe)
werbalny substantiw	wuzbytkowanje

preteritum
wosoba	singular	dual	plural
1.	wuzbytkowach	wuzbytkowachmoj	wuzbytkowachmy
2.	wuzbytkowa(še)	wuzbytkowaštej	wuzbytkowašće
3.	wuzbytkowa(še)	wuzbytkowaštej	wuzbytkowachu

imperatiw
wosoba	singular	dual	plural
1.	---	wuzbytkujmoj	wuzbytkujmy
2.	wuzbytkuj	wuzbytkujtej (-taj)	wuzbytkujće
3.	wuzbytkuj, njech wuzbytkuje	wuzbytkujtej (-taj)	njech wuzbytkuja (wuzbytkuju)

Ortografija

Dźělenje słowow: wu-zbyt-ko-wać

Wurjekowanje

IPA: u̯uzbɪtkou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne wuzbytkowaše je 0x dokładźene, wuzbytkowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Přikłady:

[1] To bě wokomik, za kotrymž bě so žedźił, wot prěnjeho ranja sem, jako bě Ena k studni stupiła, jako bě woda po rukomaj běžała, čista zymna woda po jeje horcej koži, kotrejež smědźeše so nětko dótkać, kotruž jeho ruce hacaštej, dobywajo, wuzbytkujo, łahodnje, po koži židźanej, kiž bě wšo, dobyće a zbožo a zmysł a docyła wšo. (Koch)

To by za Karin dopokaz był, zo móže pola nas za sebje a za swoju wědomosć něšto wuzbytkować. (Koch)

Jedna protykska strona, snano tež kusk wjace, by so za to wěsće wuzbytkować dała. (Rozhlad 1992)

Woni dachu žiwjenjo a my njechali wažić zamoženjo, kotrež mamy wuzbytkowane, kotrež traš k zežiwjenju ani njetrjebamy, kotrež snadź smy runje přez wójnu rozmnožić móhli? (Katolski Posoł 1917)

Štož je so wjacy wuzbytkowało, budźe město wězo derje trjebać móc. (Katolski Posoł 1917)

Njech tež tón abo tamny w swojim hamći a hewajšim powołanju tójšto činić ma, da wšak chcył tola hladać, hač njeby sej něšto časa k temulej dźěłu wuzbytkował: Lubi knježa, jeno započće, to wšo póńdźe! (Zejler)

Štóž tajke rachnowanske knihi njewjedźe, ale do wšeje njerody a na dobre zbože bjez starosće žiwy je, dźěła a hospodari, tón njemóže so dźiwać, zo při wšitkej swojej starosći a prócy ničo njewuzbytkuje, zo při dobrej zasłužbi tola nuzny slěpc wostanje a nuza jeho žerje; tón njemóže wědźeć, na čim to leži, zo skerje z wopječicu hač doprědka z jeho dźěłom a hospodarjenjom dźe. (Zejler)

Twarjachu sami wuknjechu spěšnje, dźěło w swojim nowym, zhromadnym hospodarstwje organizować, a twarjachu, hdyžkuli móžachu hodźinku wuzbytkować. (Brězan)

Poprawom so swjedźeń za Beatu a Feliksa z tej minutu započa, hačrunjež by Feliks dale wonka pšeńčne snopy na fóru dawał a Beata w kuchni na kachlowej ławce sedźała a sej mozle do mozow mysliła, kak móhła jutře burowku hrać -- to bě přikaz staršeju -- a zdobom kopicu hodźin za jeju lubosć wuzbytkować. (Brězan)

Wón jim rady rozkładźe, zo bě nowy, rewolucionowacy princip wunamakał, tři pišćelowe trubjele bě po tutym principje hižo nadźěłał, štwórtu chcyše započeć, 1 28 tak ruče hač změje kusk pjenjez wuzbytkowanych. (Brězan)

Feliks so trochu wupinaše, po jeho měnjenju so hišće za wuši šlipnyć dał njeje, hakle zawčerawšim je Hinrichsa z dwěmaj připowěšakomaj kwětaka, na kotrymž běchu jeho tudyši wikowarjo sedźo wostajić chcyli, do Leera pósłał a njedźiwajcy transportnych wudawkow hišće něšto mało wuzbytkował. (Brězan)

Jeli by něchtó něšto za nas wuzbytkował, bych za to jara dźakowny był, dokelž sym wuhłódnjeny. (Kubašec)

Maćeri je hižo přihotowanje samón jermank, njeje drje swoje žiwe dny čerwjeneho pjenježka wuzbytkowała za lochke zawjeselenja, hrajki a chłóšćenki. (Kubašec)

Bosćij by tež smjerć rady šoł, dokelž bu Handrij gymnaziast, ale mać dźě nihdy pjenjezy za wyšu šulu wuzbytkowała njeby; prosyć pak nochcyše. (Kubašec)

Skoro wšitcy su so prócowali, něšto slěbornych wuzbytkować, su w lěsu drjewo dźěłali a do města wozyli, su z łučwom daloke puće do bjezlěsnych kónčin jězdźili, hdźež jim nimo pjenjez tež hdys a hdys ćopły wobjed abo krjeńčka chlěba připadny. (Kubašec)

Štóž bě sej wot přidźěleneho tuka, butry abo šmałca něšto wuzbytkował, móžeše sej běrny z tym pomazać a derje z. (Kubašec)

Mzda, w Němskej w lěću wuzbytkowana, dosahaše Polakej na zežiwjenje přez cyłu zymu. (Kubašec)

Spěšnje ju zlaptachmy, zo bychmy prawje wjele casa na wotpočowanje wuzbytkowali. (Kubašec)

Do ruki daj sebi wot muža wěste wustajicź a prócuj so, zo skerje něschto wuzbytkujesch, hacž nadołžisch. (Serbski hospodar 1886)

Mamy drje přede wšěm naše domjace potrěbnosće podpjerać, ale štóž rady wopruje, móže wšak tež za tamnych wbohich pohanow šerpatku wuzbytkować, a štóž nima kroška, njech za nich - so modli. (Katolski Posoł 1912)

Přistajić so Wórša njemóžeše, ale chodźeše na dny na dźěło, zo by přec někotre hodźiny hišće za swoje małe hospodarstwo a lubu wowku wuzbytkowała. (Katolski Posoł 1911)

Přełožki

jendźelski: [1] [[save, put aside

save, put aside ]] [[:en:save, put aside

(en)]]