zakazować

zakazować(hornjoserbšćina) wobdźěłać

werb wobdźěłać

wosoba singular dual plural
1. zakazuju zakazujemoj zakazujemy
2. zakazuješ zakazujetej (-taj) zakazujeće
3. zakazuje zakazujetej zakazuja (zakazuju)
aspekt ip
transgresiw zakazujo, zakazujcy, zakazowawši
prezensowy particip zakazowacy
preteritowy particip zakazowany
ł-forma zakazował, zakazowała, zakazowało,
dual: zakazowałoj, plural: zakazowali (zakazowałe)
werbalny substantiw zakazowanje


preteritum
wosoba singular dual plural
1. zakazowach zakazowachmoj zakazowachmy
2. zakazowaše zakazowaštej zakazowašće
3. zakazowaše zakazowaštej zakazowachu
imperatiw
wosoba singular dual plural
1. zakazujmoj zakazujmy
2. zakazuj zakazujtej (-taj) zakazujće
3. zakazuj, njech zakazuje zakazujtej (-taj) njech zakazuja (zakazuju)

Ortografija

Dźělenje słowow: za-ka-zo-wać

Wurjekowanje

IPA: zakazou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne zakazowaše je 9x dokładźene, zakazowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Přikłady:

[1] Na Knjezowym dnju zakazowaše zakoń pokoja wšědne dźěło, a zakoń Božeje česće žadaše swjate skutki. (Katolski Posoł 1915)
Štó dna mohł nam zakazować Rěč wot Boha datu nam? (Katolski Posoł 1915)
Samo tajkich hižo nadeńdźemy, kotřiž zakazuja dźěćom wuknyć, štož je knjez farar abo kapłan nawdał. (Katolski Posoł 1915)
Tež hišće njech je spomnjene w nastupanju nastawka to, - zo smy we wójnskim času žiwi, samo zakoń woblěhnjenja płaći, stojimy pod censuru, skoro kóždy tydźeń dóstawamy někotre lisćiny wot wyšnosćow, hdźež so to a tamne přeje k woćišćenju a druhdy hišće wjacy zakazuje woćišćować. (Katolski Posoł 1915)
Garnison-Kommando wozjewja, zo je zastup na wojerske wuwučowanske městno w Lětonju powšitkownje hižo zakazany, a ma nětko winu k tomu, zo so zastup do tamnišich třělnych hrjebjow a druhich připrawow hišće wosebje najkrućišo zakazuje. (Katolski Posoł 1915)
K tomu słuša předewšitkim załoženjo zapisow (kataster) wo rowach, a je-li trjeba, tež chartow z wěstym woznamjenjenjom wo ležownosći a, kaž daloko je to móžno, tež z mjenom wojaka a z mjenom dźěla wójska, ke kotromuž pohrjebani přisłušachu, a tohorunja z wěstymi znamjenjemi w tu chwilu wšak z cyle jednorymi; k tomu hišće postajenja zakazuja, zo so njesmě na žane wašnjo na nětčišich wobstojnosćach rowow ničo přeměnjeć - chiba zo so něšto stanje k zdźerženju a k porjeńšenju. (Katolski Posoł 1915)
Při započatku tuteje wójny a hižo njedźele prjedy móžachmy čitać, kak ruske wójnske ministerstwo cyłomu swojomu wójsku wužiwanjo alkohola nanajkrućišo zakazuje. (Katolski Posoł 1915)
Móžachmy tola hakle w najnowšim času z pjera protestantskoho duchownoho nastawk čitać, kotryž na to jako hórku njeprawdu skorži, zo so duchownym wójnska słužba z brónjemi zakazuje. (Katolski Posoł 1915)
Tohodla je tež cyrkwiny zakoń, kotryž to zakazuje, cyle we swojim prawje. (Katolski Posoł 1915)
To dyrbi so zjawnje wuprajić, byrnje tež "hrodowny měr" dalše wuwjedźenja zakazuje. (Katolski Posoł 1915)
To pak zakoń židam zakazuje. (Katolski Posoł 1915)
Nawopak, počachu staršich tutych dźěći wopytować, a jim zakazować, swoje dźěći na wučbu słać, hewak přińdźe policija a rozbije wšo. (Katolski Posoł 1914)
Z wuznamnej wobdarjenosću zjednoćeše Giacomo (Jakub) njewšědnu lubosć k studijam, tak zo dyrbješe so jomu časćišo, wosebje we prózdninach, studium abo čitanjo zakazować. (Katolski Posoł 1914)
Skoro so we wulkej zjawnosći tak čini, kaž by w tutym času wšitko dowolene było, štož samo hewak bóžski a čłowjeski zakoń a tež čłowjeska česć a wažnosć zakazuja. (Katolski Posoł 1914)
Zakonjej, kotrejž jesuitam w Němskej so zasydlić a cuzym narodam při zjawnych zhromadźiznach swoju maćernu rěč wužiwać zakazowaštej, je kejžorstwowa zwjazkowna rada 19. (Katolski Posoł 1917)
Zo bychu tež dźiwje zwěrjata k tymle hram dosahałe, zakazowaše zakoń, je w italskich lěsach morić, dyrbjachu so žiwe do města přiwjesć. (Katolski Posoł 1917)
Kak chce to hinak być, hdyž mamy tež w Serbach staršich, kotřiž swoje dźěći namołwjeja, ludźom klubu činić, jich mjerzać, na drohach a pućach za nimi so smjeć a kašlować, jim samo zakazuja, swojich prjedawšich wučerjow strowić. (Katolski Posoł 1917)
Pod nim porodźištej so wuswojacy zakoń a zakoń, kotrož Polakam (a hišće někotrym narodam) maćersku rěč při zjawnych zhromadźiznach wužiwać zakazuje. (Katolski Posoł 1917)
Z Mexika wozjewja "Temps": Dokelž nowe zakonje w Mexiku wukrajnym duchownym zakazuja, jich powołanjo w tutym kraju wukonjeć, su mexikanske wyšnosće tymle duchownym, kotřiž tam bydla, zdźěliłe, zo maja swoje powołanjo přeměnić abo kraj wopušćić. (Katolski Posoł 1917)
Te zakazuje, zo mužscy a žónske, kotřiž dotal w rólnistwje abo hajństwje dźěłachu, bjez pisomnoho dowolenja swojeje nižšeje knježerskeje wyšnosće (hamtskoho hejtmanstwa) do žanoho druhoho powołanja přestupić njesmědźa. (Katolski Posoł 1917)
Najwyšše sudnistwo je mjenujcy rozsudźiło, zo w Bayerskej žadyn zakoń njezakazuje ćěła palić, a štož njeje zakazane, to je dowolene. (Katolski Posoł 1913)


Přełožki wobdźěłać

forbid, ban, prohibit

]] [[:en:forbid, ban, prohibit

(en)]]