wumjetować
wumjetować
wumjetować(hornjoserbšćina)
wobdźěłać| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | wumjetuju | wumjetujemoj | wumjetujemy |
| 2. | wumjetuješ | wumjetujetej (-taj) | wumjetujeće |
| 3. | wumjetuje | wumjetujetej | wumjetuja (wumjetuju) |
| aspekt | ip |
| transgresiw | wumjetujo, wumjetujcy, wumjetowawši |
| prezensowy particip | wumjetowacy |
| preteritowy particip | wumjetowany |
| ł-forma | wumjetował, wumjetowała, wumjetowało, dual: wumjetowałoj, plural: wumjetowali (wumjetowałe) |
| werbalny substantiw | wumjetowanje |
| preteritum | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | wumjetowach | wumjetowachmoj | wumjetowachmy |
| 2. | wumjetowaše | wumjetowaštej | wumjetowašće |
| 3. | wumjetowaše | wumjetowaštej | wumjetowachu |
| imperatiw | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | — | wumjetujmoj | wumjetujmy |
| 2. | wumjetuj | wumjetujtej (-taj) | wumjetujće |
| 3. | wumjetuj, njech wumjetuje | wumjetujtej (-taj) | njech wumjetuja (wumjetuju) |
Ortografija
Dźělenje słowow:
wu-mje-to-wać
Wurjekowanje
- IPA: u̯umʲetou̯aʧ
Semantika
Woznamy:
- [1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.
Dalše wujasnjenja:
- Imperfektiwne wumjetowaše je 31x dokładźene, wumjetowa (móže tež něšto druhe być) 0x.
Synonymy:
- [1] wumjetać; wuzběhać; wuzběhnyć; wuzběhować; wućisnyć; wućiskować; porokować; wuswarjeć; wuswarić; naswarjeć; naswarić; wutyknyć; wutykować; ripać dla; porokować zo ...; wumjetować zo ...; winić; wobwinić
Přikłady:
- [1] To so njeby derje zrozymiło, hdyž by biskop woprawdźe bjez rozsuda a bjez rozoma, tak daloko, hač jomu to Mišnjanscy kanonikojo wumjetowachu, był. (Katolski Posoł 1915)
- Budyšscy franciskanojo a tachantscy duchowni wumjetowachu sebi, zo jedyn druhoho na dochodach přikrótša. (Katolski Posoł 1915)
- Tam so duchownym zjawnje wumjetowaše "der Gö Pfarrhof sei der erste Spielplatz der ganzen Umgegend geworden; da treibe man Spiel mit dem Wü mit der Karte, mit der Keule und mit dem Brette" at. (Katolski Posoł 1915)
- Francózski spisaćel njemóže dosć wjele činić we wobskoržowanju a wumjetowanju přećiwo němskomu wójskej. (Katolski Posoł 1915)
- Swět njeje ničo druhe hač my čłowjekojo w zhromadnosći; tehodla, bychmy-li štó žanu skóržbu na swět a jeho wašnje měli, da wobskoržujemy jenož jedyn druheho a wumjetujemy sebi njepočinki. (Zejler)
- Wón so wo nju bojeć počina, što je jej zaso načinił, sej praji, a počina sej wumjetować. (Krawža)
- Zo bě sej Hańža cuzeho wzała, kiž na jeje hólcu runjewon njewisaše, zo bě Beno so tak daloko ženił a z měšćanskej, kiž jich bjeze wšeho njerozumješe po rěči a po wašnju, ale čłowjek sej njemóže žiwjenje wupytać, sej praještaj, 114 wšo je po božej woli: Njeběštaj ani dźowce Hańži za Kamjencom ani Berlinskemu Benej něšto wumjetowałoj. (Krawža)
- Dytar Chrisće wumjetowaše staršeju a jeje starosć wo njeju a zo njeje jasnišo z nimaj porěčała, tysac hriwnow njeje papjera, a naposledk jej zakaza, hišće porsćika za stareju hibnyć, njech tla so Hańža wo njeju stara, hdyž je sej takle dwójny podźěl herbstwa wulesćiła. (Krawža)
- Nětko bě stara mać zrozumiła a poča njeměrna być, što da jej to dźowka wumjetowaše, a mać wiješe z hłowu a zběhaše ruce, ale rozhorjenosć je kaž bluwanje, słowa njepřestanu so sypać a tež njejsu wubrane, wšo so wumjeta, štož tam je. (Krawža)
- Što mi wón wumjetuje! (Krawža)
- Te hłowne wuměnjenja za měr su runje tak wrótne a njehańbite kaž wumjetowanja wot Němskeje wobeńdźenych njeskutkow njewěrne a zełhane. (Katolski Posoł 1917)
- Woprawdźe, praji potom dopisowar, my njetrjebamy Jendźelskej a jeje klamarskomu duchej nic jeno ničo wumjetować: Jendźelska móže tu wot našoho "přetraća" hišće wuknyć! (Katolski Posoł 1917)
- Konservativnym abo z cyła prawym stronam njemóže su wumjetować, zo su hrodowny měr złamali. (Katolski Posoł 1917)
- Jenož zlutniwy je, kaž praji, a ći kotřiž, jomu skupoho wumjetuja, jenož njewědźa, što lutować rěka. (Katolski Posoł 1917)
- Protest jendźelskomu knježerstwu zjawnje wumjetuje, zo je iriskomu ludej swěru złamało a wupraja strach, zo budźe to zběžkarski duch w iriskim ludźe z nowa zbudźować a spěchować. (Katolski Posoł 1917)
- Twoja złósć će wobskoržuje, twoja njeswěra ći wumjetuje. (Katolski Posoł 1917)
- Bě so hnydom po swojim přichadźe do lěhwa ze swojej sotru Wukasowu před nanowym stanom zetkała, a budź zo w rozhorjenju, zo bě widźała, kak carska straža jeje sotře wjetšu česć dawaše, budź zo hižo za druhimi, dalesahacymi zaměrami slědźeše, wumjetowaše zjawnje swojej sotře a jeje mužej, Milošej Obilićej, zo je rozhorjena Wukasowa na nju ruku pozběhnyła. (Katolski Posoł 1913)
- Runje tohodla Posoł wo tym pisa, hačruniž mohło nam Serbam wšo jene być, što tajcy sławni Němcy wo swojim patriotismje měnja, zo bychmy my Serbja při składnosći tež swoju hubu wočinić móhli, hdyž so zasy Němc zwaži, nam a Pola kam njewótčinske zmyslenjo jako prěni hłowny hrěch přećiwo Němcowstwu wumjetować, zo pokazamy, zo na hubu chromi njejsmy a jim pokazujemy na jich sławnych wótčincow, prjedy naspomnjenych. (Katolski Posoł 1913)
- Štóž chcył připosłuchać, kak dwaj hněwnaj a roznjemdrjenaj na so zachadźetaj, kak sebi wumjetujetaj a nadawataj, tón by widźał, kak kłoki jeju słowow lětaju a hłuboko do wutroby so kałaja. (Katolski Posoł 1913)
- Hrubosće přećiwo wojakam a wobydlerjam stawaja drje so wot wšitkich stronow, štož pak wosebje Grichojo Bołharam wumjetuja, je drje tola znajmjeńša jara přehnate. (Katolski Posoł 1913)
- Jako Serb móžu sebi tajke zmylki rad lubić dać, dokelž by to njewučenemu ludej k wulkemu pohórškej było, hdyž bych jemu formy abo słowa, kotrymž je přiwuknył, jako njeprawe wumjetował, ale jako słowjanski filolog dyrbju prawdu wuznać, hdyž ju wote mnje žadaja. (Ćišinski)
Přełožki
wobdźěłać
|